प्रत्येक दिवस एक नवा आरंभ असतो. आपल्या जीवनात भूतकाळात कधी नकारात्मक किंवा वाईट घटना घडल्या असतील, तर त्या मागे सोडून नवीन सुरूवात करता आली पाहिजे. ज्या पद्धतीने आपण दररोज घराची स्वच्छता करतो, त्याच पद्धतीने आपले मनही स्वच्छ करणे आवश्यक आहे. भूतकाळातील घटनांना मागे सोडून, त्या घटनांवरून शिकून नवे ध्येय ठरवून पुढे जाता आले पाहिजे. आपल्या दैनंदिन जीवनात सकाळी घर स्वच्छ करणे हे अत्यंत महत्वाचे असते, तसंच आपल्या मनाची स्वच्छता देखील तितकीच महत्त्वाची आहे. प्रत्येक दिवस एक नवीन संधी आहे, एक नवीन सुरुवात आहे. त्यामुळे, नवीन दिवस सुरू करताना मी स्वतःला सांगतो, “मला भूतकाळ मागे सोडावा लागेल.” आणि नव्याने सुरुवात करायची आहे. आपला परिसर स्वच्छ ठेवल्याने आपल्याला ताजेतवाने वाटते. स्वच्छतेवर विश्वास ठेवून जेंव्हा मन ही स्वच्छ ठेवण्याचा प्रयत्न करतो तेंव्हा आपण अंतःकरणाने स्वच्छ बनतो. असा हा डिटॉक्स केवळ भौतिक शरीरासाठीच नाही तर नवीन जीवन जगण्यासाठी देखील आवश्यक आहे.

चांगले चिंतन, ध्यान, सकारात्मक सूचना या तुमचे मन डिटॉक्स करण्याच्या उत्कृष्ट पद्धती आहेत. हे तुमच्या मानसिकतेसाठी रिचार्जसारखे काम करते. यामुळे तुम्हाला तुमच्या आयुष्यात काय काम करत आहे आणि काय नाही याचे मूल्यांकन करण्याची संधी मिळते. थोडक्यात, योग्य दिशानिर्देश मिळाल्यास, तुम्ही तुमचे वेळापत्रक अधिक कुशल आणि सशक्त बनवू शकता. यासोबतच, वाईट कृत्ये, गैरसमज, असलेल्या गोष्टी सोडून देऊन तुम्ही नवीन परिस्थितीला सामोरे जाऊ शकता. हे तुम्हाला तुमच्या आयुष्यातील बदलांचा हिशेब देण्यास आणि नवीन गोष्टी स्वीकारण्यास मदत करेल. आपण आपल्या शरीरातील विषद्रव्य बाहेर काढण्यासाठी आणि आतील अवयवांना शुद्ध करण्यासाठी डिटॉक्स आहार ज्या पद्धतीने देतो अगदी त्याच पद्धतीने मनातील विषद्रव्य बाहेर काढण्यासाठी वारंवार सकारात्मक विचारांचे सिंचन करावे लागेल .
आपण कसे डिटॉक्स करावे हे शोधण्यासाठी पुढील या माध्यमांचे अनुसरण करू शकतो :

•  आयुष्याचा हेतू निश्चित करणे:
  आयुष्याचा हेतू निश्चित करणे म्हणजे आपल्या जीवनाच्या मुख्य उद्देशाची आणि ध्येयांची स्पष्ट कल्पना असणे. हा हेतु आपल्या निर्णयांवर, कृतीवर, आणि जीवनाच्या दिशा निवडण्यावर प्रभाव टाकतो, तो आपल्या जीवन जगण्याच्या प्रेरणेला आधार देतो आणि आपल्याला ध्येयाकडे नेण्यासाठी आणि अडथळ्यांचा सामना करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या उत्साहाचे आणि धैर्याचा तो स्रोत असतो. हा हेतू असणे म्हणजे आपल्या जीवनाला एक स्पष्ट दिशा देणे, प्रेरित करणे, आणि आपल्याला आपल्या ध्येयांचा मागोवा घेण्यास मदत करणे. हा आपल्या जीवनात अर्थ आणि संतोष आणतो आणि आपल्याला सकारात्मक बदल घडवण्यासाठी एक मार्गदर्शक म्हणून काम करतो.
• निसर्गाशी सुसंवाद साधा:
  निसर्गासोबत घालवलेला वेळ तुमच्या मेंदू आणि शरीराला नवचैतन्य देतो आणि परिणामी त्याचा शारीरिक आणि भावनिक आरोग्यावर सकारात्मक परिणाम होतो. निसर्गात राहण्यामुळे चिंतेची भावना कमी होते, विचार करण्याची क्षमता सुधारते, आणि मन शांत होते. त्यामुळे, निसर्गात जाणे तुमच्या मेंदूला डिटॉक्स करण्यासाठी एक आदर्श मार्ग असू शकतो. जर्नल ऑफ एक्सपोजर अनॅलिसिस अँड एन्व्हायर्नमेंटल एपिडेमियोलॉजीच्या अहवालानुसार, ४४ यूएस शहरी समुदायांमध्ये केलेल्या अभ्यासानुसार, अमेरिकन लोक त्यांच्या वेळेचा फक्त २% वेळ बाहेर घालवतात, तर ६% वेळ विविध मार्गांवर जातात, आणि उर्वरित ९२% वेळ घर आणि कामाच्या ठिकाणी घालवतात. हे दर्शवते की अमेरिकन लोक त्यांच्या संपूर्ण वेळेच्या मोठ्या भागात घराच्या आतच राहतात. त्यामूळे आजकाल आपण बघतो शारीरिक आणि मानसिक व्याधि या वाढलेल्या दिसून येतात. वसंत ऋतु म्हणजे हवेत बाहेर पडण्याची एक विलक्षण संधी आहे. फेरफटका मारा, करमणुकीच्या ठिकाणी जा. निसर्ग नेहमीच जीवन जगण्यासाठी सकारात्मक प्रेरणा देतो आणि शारीरिक आणि मानसिक आरोग्याच्या दृष्टिकोनातुन ते आपल्यासाठी फायदेशीर ठरते.
• दैनिक डिजिटल विश्रांती:
  मोबाईल आणि सोशल मीडिया पासून पूर्णपणे विश्रांती घेणे तुमच्या मानसिक स्वास्थ्यासाठी उपयुक्त ठरू शकते. हे तुमच्या डिजिटल जीवनातील निरंतर धावपळीपासून विश्रांती देईल आणि तुमच्या मनास शांतता प्रदान करेल. एक पूर्ण आठवडा सोशल मीडिया पासून दूर ठेवणे कठीण असू शकते, म्हणून सुरुवातीला तुम्ही कमी कालावधीची निवड करू शकता. उदाहरणार्थ, आठवड्यातून एक दिवस किंवा चार तास मोबाईल पासून दूर राहणे तुम्हाला जास्त फायदेशीर असेल. रात्री झोपेच्या वेळेपूर्वी ३० मिनिटे मोबाईल आणि अन्य गॅझेट्सपासून दूर राहिल्याने तुम्हाला शांत झोपेसाठी मदत होईल. सकाळी, व्यायाम, मेडिटेशन किंवा घरातील इतर कार्ये पूर्ण झाल्यावरच पुन्हा कनेक्ट होण्याचा निर्णय घ्या. तुमच्या घरात एक विशिष्ट खोली किंवा झोन नियुक्त करा जिथे मोबाईल, टॅबलेट, आणि संगणक यांना प्रवेश न देण्याचे ठरवा. यामुळे घरातील इतर सदस्यांना संवाद साधण्याची आणि गुणवत्तेची वेळ मिळेल. तुम्हाला खरोखरच त्या विशिष्ट डेटाची आवश्यकता आहे का किंवा तुम्हाला काहीतरी वेगळे हवे आहे का ? हे आत्मपरीक्षण करा. डिजिटल विश्रांतीमुळे तुम्ही अधिक शांततेचा अनुभव घेऊ शकता आणि तुमच्या विचारांना अधिक स्पष्टता मिळवू शकते. मोबाईल आणि सोशल मीडिया पासून विश्रांती घेतल्याने तुमच्या दैनंदिन कामांवर अधिक लक्ष केंद्रित करणे सोपे होईल. तुमच्या कुटुंब आणि मित्रांशी सुसंगत संवाद साधता येईल. स्वत:स प्रश्न विचारा: “मला खरोखरच हा डेटा पाहण्याची आवश्यकता आहे का?” असे प्रश्न स्वतःला विचारा. यामुळे तुम्ही तुमच्या डिजिटल वापरावर अधिक विचारपूर्वक नियंत्रण ठेवू शकाल. यामुळे तुम्हाला डिजिटल युगात एका ताज्या आणि अधिक संतुलित जीवनशैलीचा अनुभव घेता येईल.
• चिंतन आणि मनन करा:
  मानवी मेंदू दररोज साधारणतः ५०,००० विचार प्रक्रिया करतो, म्हणजेच दर १.२ सेकंदाला एक नवीन विचार उत्पन्न होतो. यामुळे, मन वारंवार एका प्रकारच्या अस्थिरतेला सामोरे जाते, जसे की माकडाचे मन असते. अशा परिस्थितीत, चिंतनाच्या प्रक्रियेला व्यवस्थितपणे हाताळणे आणि एकाग्रता राखणे महत्त्वाचे आहे. यासाठी, आपल्या मेंदूला “डिटॉक्स” करण्याची पद्धत वापरणे आवश्यक आहे. जेंव्हा आपण चिंतनाच्या प्रक्रियेदरम्यान, प्रत्येक गोष्ट शून्यावर आणण्याचा प्रयत्न करतो तेंव्हा निरर्थक विचार कमी महत्त्वाचे बनवू शकतो. आपली मानसिकता सुधारण्यासाठी आणि विचार प्रक्रियेला शुद्ध करण्यासाठी काही पद्धतींचा आपण वापर करू शकतो जसे की,ध्यान (मेडिटेशन): ध्यान किंवा मेडिटेशनच्या माध्यमातून आपण आपल्या मनातील असंख्य विचारांपासून दूर जाऊ शकतो आणि मानसिक शांती मिळवू शकतो तसेच योग किंवा श्वासाच्या व्यायामाने आपल्या मानसिक आणि शारीरिक स्वास्थ्यात सुधारणा होऊ शकते. चिंतन आणि मनन या गोष्टी मानसिकता शुद्ध करण्यात, तुमच्या एकाग्रतेला वाढवण्यात आणि तुमच्या मनाच्या अंतर्दृष्टीला सुधारण्यात उपयुक्त ठरू शकतात.
• डायरी लिहून नकारार्थी विचारांचा निचरा करणे:
  कधी कधी, तुमच्या विचारांना स्पष्टपणे व्यक्त करणे आणि त्यांना बाहेर काढणे आवश्यक असते. यासाठी काही मिनिटांचा वेळ निश्चित करा आणि त्या दरम्यान तुमच्या मनातील सर्व तक्रारी, आव्हाने, आणि असंतोषाची यादी करा. हे तुमच्या मनातील त्रासदायक विचारांना आणि चिंतेला आराम देण्यासाठी प्रभावी ठरू शकते. तुम्ही जर्नलिंग करत असताना, तुमच्या मनातील गोंधळ रेकॉर्ड करा. यामध्ये तुम्हाला राग आणणाऱ्या व्यक्ती, तुम्हाला त्रास देणाऱ्या छोट्या गोष्टी, आणि तुमच्यासमोरील समस्या यांचा समावेश असावा. अनेकदा, तुम्हाला असे वाटते की काही लोकांना तुम्ही खूप काही सांगू इच्छिता पण बोलू शकत नाही. अशावेळी, तुमच्या विचारांना डायरीत मांडल्याने तुमच्या मनावरचा भार कमी होतो आणि तुम्हाला मानसिक शांती प्राप्त होऊ शकते. या प्रक्रियेचा उपयोग करून, तुम्ही तुमच्या भावनांना व्यक्त करू शकता आणि तुमच्या अंतर्मनातील असंतोष दूर करू शकता. प्रश्न हा नाही कि आपल्याकडे काय आहे ज्याने आपल्या मनातील पीडा कमी होऊ शकेल प्रश्न हा आहे कि आपल्या मनात जे काही नकारात्मक विचार आहे ते कसे बाहेर काढले पाहिजे. तुम्ही तुमच्या मनात असलेले सर्व काही नकारात्मक विचार बाहेर काढ़ा आणि २ मिनिट शांत बसून मोठा श्वास घ्या आणि मन हलके केल्यावर वनात पुढे काय करायचे आहे यावर आपले लक्ष केंद्रित करा.
• स्वतःला वेळ द्या:
  आपण दैनंदिन जीवनात कुठे आहोत आणि भविष्यामध्ये काय करणे आवश्यक आहे याचा आढावा घेणे खूप महत्वाचे असते हे करत असताना स्वतःला खालील प्रश्न विचारु शकतो.
  माझ्या आयुष्यात आत्ता आणि भविष्यामध्ये मी काय काम करणार आहे? (तुमच्या दीर्घकालिक आणि तात्कालिक ध्येयांचा आढावा घ्या.)
   पुढील स्तरावर काय मिळवता येईल? (तुमच्या उद्दिष्टांची पूर्तता साधण्यासाठी पुढील पायऱ्या कोणत्या आहेत याचा विचार करा.)
   माझ्या दैनंदिन जीवनात अशा काही गोष्टी आहेत का जे मला मूल्य किंवा आनंद देत नाहीत? (अशा गोष्टी ओळखुन त्यांना सुधारण्यासाठी किंवा काढून टाकण्यासाठी उपाययोजना करा.)
   कोणत्या दुर्दैवी वर्तन सवयी आहेत ज्या मी सोडण्यास तयार आहे? (तुमच्या जीवनातील अशा वर्तन सवयींचा विचार करा ज्यांचा तुमच्या प्रगतीवर नकारात्मक प्रभाव आहे.)
   माझ्या दैनंदिन जीवनात असे कोणते प्रसंग, उपक्रम आहेत जे माझा वेळ आणि विचारांवर योग्य परिणाम करत नाहीत? आवश्यक नसलेल्या गोष्टी कमी करून तुमच्या वेळेचा अधिक प्रभावी वापर करू शकता.
   माझ्या या वर्षीच्या सर्वात मोठ्या कृतींचा काय परिणाम झाला आहे?( या अनुभवातून काय शिकलात आणि त्याचा तुमच्या आयुष्यात कसा उपयोग झाला हे विश्लेषण करा.)
   माझी उद्दिष्ट पूर्ण करण्याच्या माझ्या दृष्टिकोनात कोणते अडथळे आहेत? (अडथळ्यांची ओळख करून त्यांना पार करण्याच्या रणनीती ठरवा.)
  या प्रश्नांची उत्तरं देताना, तुम्हाला जिथे असण्याची गरज आहे त्यापासून तुम्हाला मागे ठेवणाऱ्या अडथळ्यांचा विचार करा. हे अडथळे कोणत्या स्वरूपात आहेत हे ओळखणे तुम्हाला तुमच्या ध्येयांपर्यंत पोहोचण्यात मदत करेल.
• द्यायला शिका:
  दैनंदिन जीवनात तुमच्या उद्दिष्टांचा विचार करतांना समजून घ्या की तुमच्या उद्दिष्टांना पूर्ण करण्यात काय किंवा कोण अडथळा आणू शकते. तुमच्या जीवनात नवीन गोष्टीसाठी जागा तयार करण्यासाठी, तुम्ही काय आणि कोणत्या गोष्टी सोडण्यास तयार आहात हे ठरवा. हे नातेसंबंध, अन्न, भावना, कर्तव्य, व्यसन किंवा कामही असू शकते. तुम्ही तुमच्या समृद्धी आणि आनंदाच्या मार्गातील अडथळ्यांची नोंद करा आणि त्यांना सोडण्याचा संकल्प करा. हे अडथळे तुमच्या आयुष्यातील वेगवेगळ्या क्षेत्रांमध्ये असू शकतात आणि त्यांच्या निवारणाने तुम्हाला अधिक मुक्त आणि सुसंगत जीवन जगता येईल. एकदा तुम्ही स्पष्टपणे ओळखले की तुम्हाला काय सोडायचे आहे आणि त्या अडथळ्यांचा उपाय शोधला, त्यानंतर तुमच्या शेड्यूलमध्ये जा. तुमच्या उच्च उद्दिष्टांनुसार आणि महत्त्वाच्या गरजांनुसार, ज्याचे तुमच्या ध्येयांसाठी योगदान होत नाही ते काढून टाका. जर काही गोष्टी तुमच्या प्रगतीस मदत करत नसतील, तर त्या सोडून द्या हे तुमच्या वेळेची आणि उर्जेची योग्य वाटचाल सुनिश्चित करेल आणि तुमच्या उद्दिष्टांच्या दिशेने पुढे जाण्यासाठी जागा तयार करेल.
• नाही म्हणायला शिका:
  नाही म्हणायला शिकणे हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, विशेषतः जेव्हा तुम्ही ओव्हरबूक असता किंवा तुमच्यावर जास्त ताण असतो. हे तुमच्या मानसिक आणि भावनिक आरोग्याचे संरक्षण करण्यात मदत करते. तुमच्या नकारात स्पष्टता असली पाहिजे. उदाहरणार्थ, “माझ्या सध्याच्या कामांमुळे मी यासाठी वेळ देऊ शकत नाही.” तुम्हाला विशिष्ट कारणासाठी नाही म्हणायचे असेल, तर एक धोरण तयार करा. तुमच्या कामाच्या आव्हानांवर किंवा वैयक्तिक प्राधान्यांवर आधारित निर्णय घ्या. समोरच्याला आश्वासन देऊ शकता जसे की “सध्या मी यासाठी वेळ देऊ शकत नाही, पण भविष्यात विचार करेल ,” असे सांगणे तुम्हाला आणि इतरांना सकारात्मक दृष्टिकोन देते. लोकांच्या प्रतिक्रियांची अपेक्षा ठेवून त्यांना तुमच्या निर्णयाबद्दल सकारात्मकपणे सांगावे. तुमच्या वेळेचा आणि संसाधनांचा विचार करून निर्णय घ्या. “मी इतर प्रकल्पांमध्ये पूर्णपणे गुंतलेलो आहे आणि या गोष्टीसाठी वेळ देऊ शकत नाही,” असे स्पष्ट करा. या टिप्स वापरून आपण स्वतःच्या वेळेचा आणि ऊर्जा वापराचा समतोल साधू शकतो, आणि जीवनात अधिक संतुलन राखू शकतो.
• चांगल्या गोष्टींची कल्पना करणे:
  चांगल्या गोष्टींची कल्पना करणे आणि त्या आपल्या जीवनात समाविष्ट करणे हे मानसिक शांतता आणि समाधान प्राप्त करण्यासाठी एक प्रभावी पद्धत असू शकते. ज्या गोष्टी पाहिजे त्या स्वप्नाच्या दुनियेत रंगवा: तुमच्या स्वप्नांचा विचार करताना, एक स्पष्ट आणि सजीव चित्र तयार करा. कल्पना करा की तुम्ही तुमच्या उद्दिष्टांना पूर्णपणे साकार केले आहे आणि ते तुमच्या जीवनाचा एक अभिन्न भाग आहे. निर्माण झालेल्या भावनांची अनुभूती घ्या या वातावरणात तुम्हाला कसे वाटते? तुमच्या भावना आणि विचारांचा अनुभव घ्या. तुमच्या उद्दिष्टांची साधना करत असताना, नियमितपणे तुमच्या प्रगतीचा आढावा घ्या. त्यासाठीचे टप्पे ठरवा आणि त्यावर लक्ष ठेवा. कल्पित भविष्याच्या या रंगमंचावर तुमचं जग किती सुंदर आहे, ते स्वीकारून त्यात गहन आनंद घेण्याचा प्रयत्न करा. तुमच्या जीवनात आलेल्या सकारात्मक बदलांचा अनुभव घ्या. मानसिक ताण कमी करण्यासाठी, मनाच्या स्वच्छतेसाठी आणि आंतरिक शांततेसाठी, कल्पित भविष्याच्या चित्रात गहन शांतीचा अनुभव आपण घेऊ शकतो. कल्पित भविष्याच्या दृष्टीने प्रतिकूलतेचा सामना कसा कराल हे ठरवा. आव्हानांचा सामना करून तुम्ही धैर्य आणि सामर्थ्य प्राप्त कराल. नियमितपणे स्वतःचे पुनरावलोकन करा आणि तुमच्या प्रगतीचा आढावा घ्या. तुम्ही ज्या टप्प्यावर आहात आणि तुमच्या उद्दिष्टांच्या किती जवळ आला आहात, हे तपासा.

  वरील टप्प्यांचे अनुसरण करून, आपण मानसिक ताणाची तीव्रता कमी करू शकतो, मन स्वच्छ करुन आपण जीवनात चांगल्या गोष्टींचा समावेश करू शकतो आणि एक सुंदर आणि समृद्ध भविष्य निर्माण करू शकतो.+