आजकाल डायबिटीज ही फक्त रक्तातील साखरेची समस्या नाही, तर जीवनशैलीशी संबंधित विकार आहे. बरेच myths (गैरसमज) आहेत ज्यामुळे रुग्ण फक्त औषधांवर अवलंबून राहतात. Dr. भाग्येश कुलकर्णी यांच्या मार्गदर्शनानुसार योग्य आहार, व्यायाम, झोप आणि तणाव व्यवस्थापन करून डायबिटीज सुधारू शकतो आणि काही प्रकरणांमध्ये रिव्हर्स केला जाऊ शकतो.

1) Myth: डायबिटीज म्हणजे फक्त रक्तातील साखर वाढणे
Truth: डायबिटीज ही केवळ साखर वाढणे नाही, तर शरीरातील इन्सुलिन रेसिस्टन्स आणि मेटाबॉलिक असंतुलन यांचा परिणाम आहे. रक्तातील साखर हे फक्त लक्षण आहे. मूळ समस्या म्हणजे शरीर ग्लूकोजचे योग्य व्यवस्थापन करू शकत नाही.

2) Myth: फक्त साखर टाळल्याने डायबिटीज नियंत्रणात राहते
Truth: फक्त साखर मर्यादित करणे पुरेसे नाही. जीवनशैलीतील घटक जसे की झोप, तणाव, प्रोसेस्ड फूड, शारीरिक हालचाल हे सर्व डायबिटीजवर थेट परिणाम करतात.

3) Myth: डायबिटीज कायमची आहे, औषधोपचार गरजेचेच
Truth: योग्य आहार, व्यायाम, झोप आणि तणाव व्यवस्थापन करून काही प्रकरणांमध्ये डायबिटीज सुधारू शकतो किंवा रिव्हर्स केला जाऊ शकतो. औषधे फक्त लक्षणे नियंत्रित करतात, मूळ समस्या कायम राहते.

4) Myth: डायबिटीज असल्यास फळे खाणे वर्ज्य
Truth: संतुलित, पौष्टिक आहार घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. योग्य प्रमाणात फळे, भाज्या, पूर्ण धान्य आणि प्रोटीनयुक्त पदार्थ डायबिटीज नियंत्रणात ठेवतात.

5) Myth: व्यायाम धोकादायक आहे
Truth: हलका ते मध्यम व्यायाम, कार्डिओ व स्ट्रेंथ ट्रेनिंग योग्य रितीने केल्यास सुरक्षित आहे आणि शरीरातील ग्लूकोज नियंत्रण सुधारतो.

6) Myth: बाहेरचे अन्न पूर्णपणे वर्ज्य
Truth: बाहेरचे अन्न कमी करणे चांगले, पण संतुलित आणि घरचे आहार हवे. जेवताना मोबाईल किंवा टीव्हीपासून दूर राहून नीट चावून खाणे पचन सुधारते आणि साखर नियंत्रणात राहते.

Lifestyle टिप्स: डायबिटीज नियंत्रित करण्याचे उपाय:
• आहार: फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य, प्रोटीनयुक्त पदार्थ, साखर व प्रोसेस्ड फूड मर्यादित.
• व्यायाम: दररोज 30 मिनिटे चालणे, योग, स्ट्रेंथ ट्रेनिंग.
• झोप: 7–8 तास प्रतिदिन झोप, हार्मोनल संतुलनासाठी महत्त्वाचे.
• तणाव व्यवस्थापन: ध्यान, श्वासोच्छ्वासाचे व्यायाम, हौसला वाढविणारे कार्य.
• Mindful Eating: जेवताना लक्ष केंद्रित करा, अन्न नीट चावा.
• Intermittent Fasting (16/8): योग्य प्रमाणात आणि डॉक्टरी मार्गदर्शनाखाली.
• नियमित निरीक्षण: रक्तातील साखर, BMI, कोलेस्ट्रॉल आणि ऊर्जा पातळी तपासा.

Dr. Kulkarni चे मुख्य संदेश:
डायबिटीज फक्त साखर नाही, तर जीवनशैली विकार आहे. योग्य मार्गदर्शन, सातत्य आणि संयमामुळे डायबिटीज सुधारू शकतो. myths व गैरसमजांपासून मुक्त राहा, जीवनशैली सुधारण्यावर भर द्या. शरीरातील ऊर्जा, मानसिक आरोग्य आणि दीर्घायुष्य यांसाठी शिस्तबद्ध जीवनशैली आवश्यक आहे.