दैनंदिन जीवनात डिटॉक्सचे महत्त्व आपल्याला माहीत असल्याने शरीराची अंतर्गत आणि बाहेरून स्वच्छता करणे देखील आवश्यक आहे. शरीराच्या बाह्य स्वच्छतेसाठी, येथे काही शारीरिक काळजी घेण्याच्या सामान्य टिप्स आहेत ज्या आपल्याला मधुमेह आणि इतर जीवनशैली विकारांचे व्यवस्थापन करण्यास मदत करतात.

शरीराची सामान्य काळजी घेणे का महत्त्वाचे आहे?
डायबिटीस असलेल्यां’ लोकांना रक्तातील ग्लुकोजच्या उच्च पातळीमुळे शरीरातील द्रवपदार्थ कमी होऊ शकतो, ज्यामुळे पाय, कोपर, पाय आणि शरीराच्या इतर भागांवर कोरडी त्वचा येऊ शकते. कोरड्या त्वचेला तडे गेल्यास जंतू या भागात प्रवेश करू शकतात आणि संसर्गास कारणीभूत ठरू शकतात ज्यामुळे त्वचेची काळजी घेणे आवश्यक आहे. प्रत्येकाला हे माहित आहे की आपल्याला खाण्यासाठी एक तोंड एक मार्ग आहे , परंतु चार उत्सर्जन मार्ग आहेत ज्याद्वारे शरीर हे विष्ठा-गुद्द्वारा द्वारे, मूत्र-मूत्रमार्गाद्वारे, घाम-त्वचेद्वारे तसेच श्वासामार्फत विषारी पदार्थ बाहेर टाकू शकते. त्यामुळे तंदुरुस्त राहण्यासाठी शरीराच्या या अवयवांची काळजी घेणे आवश्यक आहे.

शारीरिक काळजी घेण्याच्या टिप्सः-
दात आणि तोंडाची स्वच्छता
दातांचा ब्रश करताना ब्रशची दिशा महत्त्वाची असते.
होममेड टूथपेस्ट – २ चिमूट हळद + २ चिमूट काळे/ सैंधव मीठ + तिळाचे तेल / मोहरीचे तेल आवश्यकतेनुसार.
तोंडाच्या डिटॉक्ससाठी तेलाचा वापर करणे.
हिरड्या मजबूत करण्यासाठी तेल लावणे अत्यंत आवश्यक आहे. खोबरेल तेलाचा किंवा तिळाच्या तेलाचा वापर केल्यास फायदा होतो.
तेल लावणे ही एक प्राचीन प्रथा आहे ज्यात बॅक्टेरिया काढून टाकण्यासाठी आणि तोंडाच्या स्वच्छतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी तोंडात तेल लावणे समाविष्ट आहे. हे भारतातील पारंपारिक औषध प्रणाली आयुर्वेदाशी संबंधित आहे. संशोधनातून असे दिसून आले आहे की तेल लावल्याने तोंडातील बॅक्टेरिया नष्ट होतात आणि दातांचे आरोग्य सुधारते. काही वैकल्पिक वैद्यकीय चिकित्सक असा दावा करतात की हे अनेक रोगांवर उपचार करण्यास मदत करू शकते. तेल कसे कार्य करते हे पूर्णपणे स्पष्ट नसले तरी, तोंडातून बॅक्टेरिया “नष्ट करते” असा दावा केला जातो.
हे तुमच्या हिरड्यांना मॉइश्चरायझ करून, लाळेचे उत्पादन वाढवून, बॅक्टेरिया कमी करण्यात देखील मदत करू शकते. काही प्रकारच्या तेलामध्ये मौखिक आरोग्याला चालना देण्यासाठी नैसर्गिकरित्या हिरडयांना येणारी सूज आणि जीवाणू कमी करणारे गुणधर्म देखील असतात. तथापि, तेल लावण्यावरील संशोधन मर्यादित आहे आणि त्याच्या फायद्यांबद्दल बरेच वादविवाद आहेत.

४ सोप्या चरणांमध्ये तेल कसे लावायचे?
तेल लावणे सोपे आहे आणि त्यात फक्त काही सोप्या चरणांचा समावेश आहे.
नारळ, तीळ किंवा ऑलिव्ह तेल यापैकी कुठलाही एक चमचा तेल घ्या.
ते १५-२० मिनिटे तोंडात फिरवा, ते गिळणार नाही याची काळजी घ्या.
हे पूर्ण झाल्यावर तोंडातील तेल एका वेगळ्या पिशवीत थुंकून कचऱ्यात टाकून द्या. सिंक किंवा टॉयलेटमध्ये थुंकने टाळा, कारण यामुळे बॅक्टेरिया होऊ शकते.
काहीही खाण्यापूर्वी किंवा पिण्यापूर्वी आपले तोंड पाण्याने चांगले स्वच्छ धुवा.
आठवड्यातून काही वेळा किंवा दिवसातून तीन वेळा या चरणांची पुनरावृत्ती करु शकता. तुम्हाला वाटत असेल तर तुम्ही स्विशिंग ५ मिनिटांपर्यंत करू शकता. त्यानंतर तुम्ही स्वीशिंगचा वेळ १५ ते २० मिनिटे वाढवू शकता. खूप जास्त मौखिक समस्या असतील तर अगोदर या समस्यांबाबत तुमच्या दंतवैद्याशी सल्लामसलत करणे आवश्यक आहे. वरील उपाय हे पूरक उपचार म्हणून वापरल्यास, तुमचे मौखिक आरोग्य सुधारण्यासाठी तेल लावणे हा एक सुरक्षित आणि प्रभावी नैसर्गिक उपाय असू शकतो.

आंघोळीच्या टिप्स-
बॉडी मसल्स आणि ब्लड लिम्फ वाढविण्यासाठी आठवड्यातून एकदा किंवा दोनदा अभ्यंगस्नान करा.
अभ्यंगस्नानम म्हणजे काय?
आधुनिक जीवनात, आपण आपल्या शरीराचे आणि मनाचे पोषण करण्यासाठी वेळ काढण्यास विसरतो.आपण पहातो की आपल्या आजूबाजुला प्रदूषण, आवाज, तणावपूर्ण कामाचे वातावरण आणि बरेच काही समाविष्ट आहे. त्यामुळे अभ्यंगस्नानाचे महत्व आपल्या आयुष्यात अनन्य साधारण आहे. संस्कृत परिभाषेनुसार, अभ्यंग (अभि + अंग) म्हणजे सुंदर शरीर, आणि स्नान म्हणजे अंघोळ. मसाजसह अभ्यंगस्नानाच्या साप्ताहिक सरावाने आरोग्य आणि दीर्घायुष्य सुधारते. उपचारात्मक उपायांच्या या संपूर्ण संचामध्ये या पुढील गोष्टी समाविष्ट आहे:
हायड्रेटिंग मसाज तेलः
तिळाच्या तेलात बॅक्टेरियाच्या वाढीस प्रतिबंध करणारा पदार्थ आणि दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात. अँटिऑक्सिडंटचे प्रमाण जास्त असल्याने ते त्वचेत खोलवर शोषले जाते आणि त्यामुळे त्वचा मऊ होते.
सुवासिक आंघोळीचे तेल:
अंघोळीचे हे तेल शरीर ते तेल सहजपणे शोषू शकेल अशापद्धतीचे असावे ज्यामुले ते आंघोळीच्या पाण्याच्या प्रत्येक थेंबातील मऊपणा टिकवून ठेवू शकेल.

हाताने तयार केलेला साबणः
या शुद्ध आणि नैसर्गिक साबणामध्ये झिरो अँनिमल फॅट्स / केमिकल असतात आणि त्यामुळे आपली त्वचा स्वच्छ आणि ताजेतवानी राहते.
शरीर शुद्ध करणारे स्क्रबः
हे उत्तम प्रकारे सुगंधित नैसर्गिक ‘उबटान’ उपचारात्मक औषधी वनस्पती एकत्र करून तयार केले जाते. हे स्क्रब उत्कृष्ट एक्सफोलिएटर म्हणून काम करते आणि त्वचा कोरडे होण्यापासून प्रतिबंधित करते.
अभ्यंगस्नान घेण्याच्या सूचना:
मसाज तेल प्रथम तुमच्या डोक्याला लावा. काही मिनिटे आपल्या टाळुची मालिश करा कारण ते अनेक केंद्रित महत्त्वपूर्ण ऊर्जा बिंदुचे घर आहे. हळूहळू तुमच्या कपाळावर, गालांना आणि नंतर जबड्याला वरच्या दिशेने गोलाकार हालचालीत मालिश करणे सुरू करा. तुमच्या कानाच्या लोबकडे विशेष लक्ष द्या कारण तो शरीराचा महत्वाचा भाग आहे शरीरातील अनेक नसांशी जोडलेले आहे.
उदर आणि छातीला रुंद, घड्याळाच्या दिशेने, वर्तुळाकार दिशेने मसाज करा. हातापायांवर लांब स्ट्रोक आणि सांध्यांवर वर्तुळाकार स्ट्रोक वापरा. नेहमी तुमच्या हृदयाच्या दिशेने मसाज करा.
तुमच्या पायावर काही मिनिटे मसाज करून मसाज पूर्ण करा. पाय हा तुमच्या शरीराचा एक महत्त्वाचा भाग आहे ज्यामध्ये अनेक अत्यावश्यक अवयवांच्या नसा जोडलेल्या असतात. तेल तुमच्या शरीरात शोषले जाऊ द्या आणि १०-१५ मिनिटे आराम करा. शुद्ध स्क्रब बनवण्यासाठी, दीड चमचे (अंदाजे ८ ग्रॅम) स्क्रब घ्या आणि घट्ट (थिक) पेस्ट बनवण्यासाठी मिक्स करत असताना त्यात गरम पाणी घाला. तुमची त्वचा एक्सफोलिएट करण्यासाठी आणि रक्ताभिसरणाला चालना देण्यासाठी मसाजप्रमाणेच पेस्ट तुमच्या शरीरावर हळूवारपणे लावा. पेस्ट काही मिनिटांत कोरडी होऊ द्या.

तुमच्या कोमट आंघोळीच्या पाण्यात आंघोळीच्या तेलाचे काही थेंब टाका आणि मिक्स करा. स्क्रब काळजीपूर्वक धुवा, त्यानंतर साबण लावा.
दिवसभर शरीर, मन आणि आत्मा शुद्ध आणि शांत असल्याच्या अनुभूति चा आनंद घ्या स्वतःला पुनुरुज्जीवित करण्यासाठी अठवड्यातुन एकदा तरी हा विधी करणे गरजेचे आहे.

मसाजचे आरोग्यासाठी फायदे :

• रक्ताभिसरण – रक्ताभिसरणाला चालना मिळते आणि स्नायूं आणि नसांना मजबूत करते.
• त्वचा – त्वचा, टाळू आणि केस मऊ आणि मजबूत करते.
• पोषण – शरीराच्या अंतर्गत अवयवांचे पोषण देते आणि उत्तेजित करते.
• विषारी पदार्थ काढते – एंडोर्फिन आणि सेरोटोनिन शरीरातून बाहेर काढते आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते.
• पचन सुधारते – शरीरातील पचनसंस्था चांगले काम करण्यासाठी प्रोत्साहन देते.
• झोपेला आधार देते – शरीरातील वेदना आणि तणाव कमी होऊन शांत झोप येण्यास मदत होते
• वृद्धत्व पुढे ढकलते – चेहऱ्याच्या स्नायूंना टोनिंग करताना त्वचेची चमक उजळते , नसांना मजबूत करते आणि पुनर्संचयित करण्यात मदत करते
• शरीर आणि मनाला ऊर्जा देते – रक्त परिसंचरण आणि एंडोर्फिन वाढल्याने मेंदू आणि शरीराला ऑक्सिजनचा चांगला पुरवठा होतो.

गरम आणि थंड पाणी बाथ थेरपीः-
लसीका रक्ताभिसरण सुरळीत होण्यासाठी आणि डायबिटीस आणि संबंधित विकारांमध्ये सूज कमी करण्यासाठी फायदेशीर कॉन्ट्रास्ट बाथ थेरपी हा उपचाराचा एक प्रकार आहे ज्यामध्ये अंग किंवा संपूर्ण शरीर गरम पाण्यात (परंतु उकळत्या नाही) बुडवले जाते आणि त्यानंतर शरीर ताबडतोब थंड बर्फाच्या पाण्यात बुडवले जाते गरम आणि थंड असे ही प्रक्रिया अनेक वेळा पुनरावृत्ती होते.
गरम आणि थंड पाण्याची थेरपी कशी करावी?
एक बादली गरम पाण्याने भरा आणि एक थंड पाण्याने भरा. तुमच्याकडे फक्त एक सिंक असल्यास, नळातून पाण्याचा प्रवाह हा एक चांगला पर्याय आहे. गरम पाण्याच्या प्रवाहावरून थंड प्रवाहाकडे स्विच करा. हे सोपे आहे! गरम ते थंड पाण्यात जाणे तुमच्यासाठी चांगले आहे का? होय, ते रक्ताभिसरण सुधारते. कठोर व्यायाम आणि कामातून निरोगी रक्त परिसंचरण पुनर्प्राप्ती कालावधी देखील वाढवते. तुम्ही आंघोळ करत असताना गरम आणि थंड पाण्यामध्ये बदल करणे हा तुमचा रक्ताभिसरण सुधारण्याचा सोपा मार्ग आहे. थंड पाण्यामुळे तुमचे रक्त तुमच्या अवयवांना मदत करते.
हे कसे काम करते?
कोमट पाण्यामुळे रक्तप्रवाह/अभिसरण वाढते आणि थंड पाण्यामुळे लिम्फ किंवा शरीरातील रक्तप्रवाह कमी होतो.
उष्णतेच्या प्रतिसादात लिम्फ वाहिन्या शिथिल/विस्तारित होतात आणि थंडीच्या संपर्कात आल्यावर संकुचित होतात. यामुळे कोणत्याही शरीराचा भाग सुजला असेल तर त्याची सूज कमी करण्यास ही थेरेपी मदत करते आणि त्यामुळे जळजळ कमी होण्यास देखील मदत होते.

एनीमा म्हणजे काय?
एनीमा = आपल्या आतड्यांना अंघोळ देणे!
चुकीच्या आहाराच्या सवयींमुळे आपल्यापैकी बरेच लोकांचे वजन वाढते आणि जे अन्न पचत नाही त्याचे पोटातच फॅट्समध्ये रूपांतर होते. यापासून मुक्त होण्याचा एक उत्तम मार्ग म्हणजे एनीमा! एनीमा हा तुमची आतडे स्वच्छ करण्याचा सुरक्षित आणि सोपा मार्ग आहे. एकदा आतडे साफ झाले की, सर्व रोग आपोआप बरे होतात कारण शरीराच्या अंतर्गत स्वच्छतेमध्ये कोणताही रोग टिकू शकत नाही.
एनीमा कसा घ्यावा?

1.  एनीमा घेण्यासाठी आरामदायक जागा शोधा, जसे की प्रायव्हेट बाथरूम,
2. एनीमा पॉट दोन वेळा धुवा आणि नंतर ३००-५०० मिली स्वच्छ कोमट पाणी त्यात भरून घ्या .
3. पाईपच्या टोकाला नैसर्गिक नारळचे तेल किंवा ऑलिव्ह ऑइल लावा.
4. . एनिमा पॉट उंच शेल्फवर ठेवा – ते तुमच्या गुदाशयपेक्षा उंच असणे आवश्यक आहे.
5. जमिनीवर गुडघे ठेवा. हवेत गुदाशय घेऊन खाली वाकून जमिनीवर डोके ठेवा. तुमच्या गुदाशयात सुमारे २ इंच पाईप घाला.
   पाईपची टीप एका हाताने धरा, जेणेकरून ते बाहेर पडणार नाही. पाण्याच्या प्रवाहाची तीव्रता नियंत्रित करण्यासाठी क्लॅम्प वापरा. तुमच्या आतड्यांमध्ये पाणी पूर्णपणे जाऊ द्या.
6. नंतर पाईप बाहेर काढा आणि ५-१० मिनिटे पाणी आतड्यात धरून ठेवा. तुमच्या पोटाला घड्याळाच्या दिशेने आणि नंतर घड्याळाच्या उलट्या दिशेने मालिश करताना चालत रहा. पोटात जमा असलेली घाण आपली जागा सोडू लागेल. जेव्हा तुम्हाला दबाव जाणवेल तेव्हा बाथरूममध्ये जा, टॉयलेटवर बसा आणि रिलॅक्स व्हा. तुमच्या आतड्यांमध्ये किती घाण भरली होती है पाहून तुम्हाला आश्चर्य वाटेल..

एनीमा किती वेळा घ्यावा?
सात्विक जीवनशैलीनंतर पहिले ३ आठवडे दररोज एकदा एनीमा घेतला पाहिजे. ३ आठवड्यांनंतर, आठवड्यातून एकदा किंवा जेव्हा आवश्यक असेल तेव्हा घ्या. ३ आठवड्यांनंतर ते दररोज घेणे सुरू ठेवू नका. जर तुम्हाला ताप, सर्दी, खोकला, अतिसार, पोटदुखी, डोकेदुखी किंवा इतर कोणतीही डिटॉक्स लक्षणे आढळत असतील तर एनीमा अधिक वारंवार घ्या – दिवसातून २ ते ३ वेळा, आणि तुम्हाला त्वरित सुधारणा दिसेल.
दिवसाच्या कोणत्या वेळी एनीमा घ्यावा?
तुमच्या नियमित मलविसर्जनानंतर तुम्ही सकाळी एनीमा करू शकता. सकाळी शक्य नसल्यास, दिवसभरात केव्हाही घ्या. तुमचे जेवण आणि एनीमा यामध्ये २-३ तासांचे अंतर असण्याची खात्री करा.
१० वर्षांखालील मुले, गरोदर महिला आणि मूळव्याध ग्रस्त असलेल्यांनी एनीमा वापरू नये.तुमच्या एनीमाच्या भांड्यात कोणताही साबण, रसायने कॉफी, लिंबू इत्यादी घालू नका. आवश्यक आहे त्यासाठी साधे पाणी असणे.जर पाण्याची गळती होत असेल, तर नोजल किमान २ इंच गुदाशयात असल्याचे सुनिश्चित करा.जर द्रव आत जात असताना तुम्हाला क्रैम्प आला, तर क्लॅम्प बंद करा, एका बाजूने दुसऱ्या बाजूला वळा आणि काही मोठे श्वास घ्या. क्रैम्प लवकर निघून जाईल.पोटात गुडगुडणे आणि कळ येणे हे सामान्य आहे. म्हणजे, तुमचे शरीर विष काढून टाकते. तुमची स्थिती गंभीर असल्यास, एनीमा करण्यापूर्वी तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.नियमितपणे एनीमा केल्याने इलेक्ट्रोलाइट असंतुलन होण्याची शक्यता असते. तुम्ही हायड्रेटेड आणि पूरक असल्याची खात्री करा कारण निर्जलीकरण आणि मिनरल्सचे नुकसान यामुळे दुष्परिणाम होऊ शकतात.

एनीमा घेण्यापूर्वी एनीमासाठी घेतलेले पाणी खोलीच्या तापमानासारखे थंड आहे याची खात्री करणे महत्वाचे आहे. जर ते गरम असेल तर ते गुदाशय आणि कोलन बर्न करू शकते. त्यामुळे सर्जरी करावी लागेल. योग्य पद्धतीने आणि अभ्यासपूर्वकपणे एनीमा घेतल्यास खूप फायदे मिळतात.