विटामिन्स आणि खनिजे ही आपल्या शरीरासाठी अत्यावश्यक पोषणतत्त्वे आहेत. शरीरातील विविध अवयव योग्य प्रकारे कार्य करण्यासाठी आणि शरीराचे संरक्षण करण्यासाठी हे घटक महत्त्वाची भूमिका बजावतात. ही पोषणतत्त्वे शरीराला ऊर्जा देत नाहीत, परंतु शरीरातील महत्त्वाच्या जैविक क्रियांना चालना देण्याचे आणि नियंत्रण ठेवण्याचे कार्य करतात. शरीर स्वतःहून बहुतेक विटामिन्स आणि खनिजे तयार करू शकत नाही, म्हणून आपण आहाराच्या माध्यमातून त्यांचा नियमित पुरवठा करणे आवश्यक असते.

“निरोगी शरीर, तेजस्वी त्वचा आणि सुदृढ रोगप्रतिकारशक्ती यासाठी विविध जीवनसत्त्वांची योग्य प्रमाणात गरज असते. आपल्या शरीराच्या सर्वांगीण विकासासाठी आणि आजारांपासून संरक्षणासाठी जीवनसत्त्वे (Vitamins) खूप महत्त्वाची भूमिका बजावतात.

आपल्या प्रत्येक सकाळची सुरुवात कशाने होते? बहुतेक जण उत्तर देतील, “चहा झालाय का?” सकाळच्या धावपळीच्या क्षणात, ऑफिसच्या गप्पांमध्ये, जेवणानंतर येणाऱ्या थकव्याच्या क्षणी किंवा संध्याकाळच्या विश्रांतीत आपला हात नकळत एक कप चहा शोधतो.

आपले शरीर निरोगी ठेवण्यासाठी आणि विविध संसर्गांपासून संरक्षण करण्यासाठी मजबूत रोगप्रतिकारशक्ती (Immune System) अत्यंत गरजेची असते. रोगप्रतिकारशक्ती सक्षम करण्यासाठी काही विशेष खनिजे, जीवनसत्त्वे व पोषकतत्त्वे आपल्याला आहारातून मिळवावी लागतात.

आजकालच्या धकाधकीच्या जीवनशैलीत थकवा, चिडचिड, झोपेचा अभाव विसरभोळेपणा, केस गळणं, त्वचेला पिवळसरपणा आणि स्मरणशक्तीतील घट या तक्रारी सामान्य झाल्या आहेत. पण यामागचं मूळ कारण व्हिटॅमिन B12 ची कमतरता असते.

आजारी शरीरावर औषधं लागतात, पण निरोगी शरीरासाठी योग्य आहारच औषध ठरतो. “प्रत्येक पेशीमध्ये कार्यरत, प्रत्येक क्रियेसाठी आवश्यक, आणि आरोग्याच्या प्रत्येक पायरीवर महत्त्वाचा हा अन्नघटक म्हणजेच प्रथिनं!”

आपल्या आहारातून मिळणाऱ्या पोषणतत्त्वांचे शरीरात रूपांतर विविध स्वरूपात होते. कार्बोहायड्रेट्सपासून शरीराला तात्काळ ऊर्जा देणारा ग्लुकोज, प्रथिनांपासून शरीरबांधणीसाठी आवश्यक असलेले ॲमिनो ॲसिड्स, आणि चरबीयुक्त अन्नामधून फॅटी ॲसिड्स तयार होतात.

आपल्या शरीराच्या आरोग्यासाठी अनेक जीवनसत्त्वे आवश्यक असतात, त्यापैकी जीवनसत्त्व D हे एक अत्यंत महत्त्वाचे आणि बहुपयोगी जीवनसत्त्व आहे.