Ayaj Pathan

हॉलिस्टिक अप्रोच एक अशी कला आहे जी प्रत्येकाने शिकायला हवी. १० वर्षांपूर्वी, डॉक्टर म्हणून माझ्या प्रॅक्टिसच्या प्रारंभिक काळात, मी ३० वर्षांच्या एका व्यक्तीचा हृदयविकारामुळे अचानक मृत्यू पाहिला. त्याची पत्नी आमच्याकडे आली आणि तिने विचारले, ‘माझा नवरा का मेला?’ परंतु त्या वेळी, माझ्या वरिष्ठ डॉक्टरांसोबत मीही तिच्या या प्रश्नाचे समाधान देऊ शकलो नाही. त्यानंतर, तत्त्वज्ञान, धर्मशास्त्र, निसर्गोपचार, पर्यायी उपचार पद्धती, वैद्यकशास्त्र आणि अध्यात्मशास्त्र यांचा अभ्यास करत असताना, मला बी. एम. हेगडे यांच्या मार्गदर्शनाखाली माझ्या प्रश्नांची उत्तरे सापडली. जीवन आणि मृत्यू हे आपल्या हातात नाहीत. आपण कोणत्याही प्रकारचा आत्मक्लेश केला नाही पाहिजे, कारण यामुळे आपणच अडचणीत येऊ शकतो. डॉक्टरांचा आणि रुग्णांचा विश्वास तोडण्याच्या बाबतीत आपण असा दावा करू नये की आपणच रुग्णाला वाचवले आहे. जीवन आपल्याला जे देते ते स्वीकारले पाहिजे, आणि नंतर आपल्या रुग्णांना आणि त्यांच्या कुटुंबियांना हे स्वीकारण्यासाठी समजून सांगायला पाहिजे.

आपल्या गावातून बाहेर जाऊन दुसऱ्या ठिकाणी जाण्यापेक्षा, गावकऱ्यांच्या आरोग्याची काळजी घेणं, त्यांचं कल्याण करणं आणि त्यांची सेवा करणे यालाच त्यांनी महत्त्व दिलं. माझ्या आईवडिलांचा विश्वास होता की, हे त्यांच्या जीवनाचं कर्तव्य आहे, ज्यासाठी देवाने त्यांना निवडलं आहे. हा वारसा पुढे चालू ठेवण्यासाठी त्यांनी मला देखील डॉक्टर बनवले.

प्रत्येकाला आयुष्याच्या कोणत्या ना कोणत्या वळणावर मार्गदर्शकाची गरज असते. जर जीवन जगणे ही एक कला आहे, शास्त्र आहे तर तेथे मग गुरु हा असलाच पाहिजे. संत ज्ञानेश्वर माउलींनी देखील गुरुचे महात्म्य त्यांच्या एक अभंगाद्वारे सांगितलेले आहे. ‘गुरु तेथे ज्ञान, ज्ञानी आत्मदर्शन। दर्शनी समाधान, आथी जैसे।‘ असे हे गुरु, मार्गदर्शक असतील तर आपला जीवनाचा प्रवास सोपा होतो आणि लवकर इच्छित ध्येय साध्य होते.

जेव्हा जेव्हा आपण एखाद्या रोगमुक्तीचा विचार करतो तेव्हा आपले प्रयत्न हे संपूर्ण आत्मविश्वासाने असले पाहिजे. तिथे किंतु परंतुला जागा नसावी आणि अर्धवट प्रयत्न करून आपले काम होणार नाही. त्यासाठी आपल्याला सकारात्मक मानसिकता असणे खूप गरजेचे आहे. डायबिटीस रिव्हर्स करण्यासाठी सर्वात महत्वाचा फॉर्म्युला म्हणजे मन आहे यासाठी आपल्याला डायबिटीस बद्दल सकारात्मक दृष्टीकोन असणे आवश्यक आहे.

मी डॉ. भाग्येश कुलकर्णी, एक प्रख्यात प्रिव्हेंटिव्ह कार्डिओ-डायबेटोलॉजिस्ट, समग्र आणि सशक्त आरोग्याच्या दिशेने मार्गदर्शन करत आहे. माझ्या नाविन्यपूर्ण, सर्वांगीण आणि सहानुभूतीपूर्ण दृष्टिकोनाने हजारो लोकांना निरोगी, आनंदी जीवन जगण्याची संधी दिली आहे. “डायबिटीज फ्री फॉरएव्हर प्रोग्राम” हे एक क्रांतिकारी आणि प्रभावी उपाय आहे, ज्याद्वारे मधुमेह, थायरॉईड, हृदयविकार, संधिवात, पचनविकार आणि इतर जीवनशैली-संबंधी विकारांचे निवारण करण्यात आले आहे. या प्रणालीने अनेक लोकांचे जीवन बदलले आहे आणि त्यांच्या आरोग्याच्या मार्गावर एक नवीन उमेद निर्माण केली आहे.

अनेक संशोधनांनुसार उपवासाची आरोग्य सुधारण्यात आणि आयुर्मान वाढवण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका आहे. योग्य पद्धतीने केलेला अखंड उपवास तुमच्या शरीराला संपूर्णपणे रीसेट करण्यास मदत करतो. या प्रक्रियेमध्ये खाण्याच्या सवयींमध्ये बदल घडवून आणण्यासाठी आणि आवश्यक पोषणावर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी एक संधी उपलब्ध होते. उपवास केल्याने शरीरातील अनावश्यक तत्त्वे बाहेर पडतात, ऊर्जा पातळी वाढते आणि एकंदरीत आरोग्य सुधारते. त्यामुळे उपवासाची योग्य पद्धत वापरणे आणि त्याच्या आवश्यकतेची जाणीव ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

जेव्हा डायबिटीस असलेल्या व्यक्तींना ते कोणत्या प्रकारच्या व्यायाम पद्धतीचे पालन करतात याबद्दल प्रश्न विचारण्यात आला तेव्हा त्यांच्यापैकी जवळजवळ ६०% लोकांनी ‘चालणे’ असे उत्तर दिले. हा केवळ आपल्या देशातच नाही तर जगभरात एक सामान्य समज आहे. डायबिटीस असलेल्या व्यक्तींसाठी योग्य व्यायामाची निवड अत्यंत महत्त्वाची आहे. अनेक अभ्यासांनुसार चालणे हे सर्वात सामान्य आणि सोपी व्यायाम पद्धत आहे ज्यामुळे रक्तातील साखरेचा स्तर नियंत्रित ठेवण्यात मदत होते. साधारणत डायबिटीसच्या रुग्णांना प्रतिदिन किमान ४५ मिनिटे चालण्याची शिफारस केली जाते.

झोप आणि जेवण यामध्ये किमान तीन ते चार तासांचे अंतर ठेवणे हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. यामुळे तुमची पचनशक्ती व्यवस्थित कार्य करते आणि तुम्हाला अधिक गुणकारी विश्रांती मिळते. झोपण्यापूर्वी ठराविक प्रमाणात पाणी पिणे देखील आवश्यक आहे ज्यामुळे तुमचे शरीर हायड्रेटेड राहते.

तुम्ही तुमचे आयुष्यही बदलू शकता जेव्हा आपण चर्चा केलेल्या सर्व गोष्टी तुम्ही पाळल्या आणि लक्षात ठेवल्या तर आणि तुमचा डायबिटीसही बरा होईल. आपण चर्चा केलेल्या सर्व गोष्टी करण्यासाठी आणि आम्ही ज्या समस्यांबद्दल बोललो त्या सर्व समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी ‘डायबिटीस फ्री फॉरएव्हर’ मध्ये तुम्हाला एक समग्र असा दृष्टीकोन मिळेल. माझे आणि माझ्या टीमचे १ कोटीहून अधिक डायबिटीस रुग्णांना बरे करण्याचे उद्दिष्ट आहे आणि त्यानंतरही डायबिटीस हा भूतकाळात जमा होत नाही तोपर्यंत आमचे प्रयत्न सुरूच राहतील. येथे आमच्या काही डीएफएफ विजेत्यांचा आरोग्य पुनर्प्राप्तीचा प्रवास आणि केस स्टडीज आहेत जेणेकरून तुम्ही विश्वास ठेवू शकता की तुम्ही तुमचे जीवन ‘डायबिटीस फ्री फॉरएव्हर’ सह बदलू शकता.

५००० हून अधिक बरे झालेल्या रूग्णांसह आम्ही डायबिटीस रिव्हर्सलबद्दल जागरुकता पसरवण्यासाठी आणि लोकांना या विकारांपासून मुक्त करणारी नैसर्गिक जीवनशैली साध्य करण्यास मदत करण्यासाठी प्रयत्न करत आहोत. आमच्या डायबिटीस रिकव्हरी प्रोग्रामने लोकांना त्यांच्या दैनंदिन औषधोपचार, आहारातील निर्बंध आणि या विकारांमुळे येणारी चिंता यापासून यशस्वीरित्या मुक्त केले आहे आणि त्यांना त्यांच्या जीवनात सकारात्मकता आणि निरोगी आरोग्य मिळवण्यास मदत केलेली आहे.